Czym jest terapia TECAR i jak pomaga w fizjoterapii?

Fizjoterapeuci często wykorzystują w swojej pracy dobroczynne działanie bodźców fizykalnych. Tym sposobem mogą znacznie szybciej i skuteczniej osiągnąć wyznaczone cele terapeutyczne. Idealnym przykładem jest TECAR – terapia zyskująca na popularności w gabinetach masażu i rehabilitacji. Na czym polega i jakie efekty pozwala uzyskać? U jakich pacjentów warto wykorzystać urządzenia do terapii TECAR? W jakich sytuacjach nie będzie odpowiednia do zastosowania? Odpowiedź na pytania znajdziesz w tym artykule.

Co to jest terapia TECAR?

Skrót TECAR pochodzi od transferenica electrica capactiva resisitva – pojemnościowo-rezystywny transfer elektryczny. Terapia stanowi formę leczenia fizykalnego, w którym wykorzystuje się dwa bodźce – prąd zmienny i fale radiowe wysokiej częstotliwości (300-1200 khz). Klasycznie metoda powoduje wytworzenie ciepła w tkankach za pomocą fal prądu elektrycznego i dlatego określa się ją mianem diatermii długofalowej (DDF) lub radiofrekwencji. Zaawansowane urządzenia posiadają także tryb atermiczny, który umożliwia biostymulację komórkową, bez efektu cieplnego, co wykorzystywane w fazie ostrej ze stanem zapalnym.

Na czym polegają zabiegi TECAR?

Urządzenia do terapii TECAR, jak np. Fisiowarm 400, są wyposażone w elektrody (aktywną i bierną – odniesienia) pozwalające na przepływ impulsu elektrycznego. Elektrody są przykładane do ciała, co powoduje przepływ prądu i wyzwolenie energii we wnętrzu tkanek. Ciało pacjenta należy pokryć kremem do terapii TECAR. Takie środki nie tylko zapewniają elektrodom dobry poślizg, ale i pozwalają na poprawę przewodzenia wytworzonej energii do tkanek.

Dzięki zastosowaniu elektrod o różnej konstrukcji technologia urządzenia do terapii TECAR pozwala na wykorzystanie dwóch rodzajów przepływu energii, które określa się mianem trybów.
1. Tryb pojemnościowy umożliwia oddziaływanie na struktury mocno uwodnione i położone powierzchniowo np. skóra, naczynia limfatyczne, mięśnie, chrząstki stawowe, kaletki maziowe.
2. Tryb oporowy (rezystancyjny) pozwala na dotarcie do energii do struktur głębokich np. kości, więzadeł czy ścięgien.

Fale powstające w terapii TECAR są nieodczuwalne przez pacjenta, jednak – szczególnie przy elektrodzie pojemnościowej – może on odczuwać ciepło. Działanie TECAR wyzwala różnorodne reakcje fizykochemicznych, które są uzależnione m.in. od ustawień aparatu w zakresie natężenia i częstotliwości. Przekazana energia wywołuje efekt termiczny wewnątrz tkanek (ciepło), co zwiększa przepływ krwi i lokalne ożywienie w obszarze terapeutycznym. Poza tym, zabieg TECAR wywołuje efekt biostymulacji komórkowej, co przyspiesza regenerację.

Efekty terapeutyczne zabiegów TECAR

Dostarczona do tkanek energia wywołuje trójwymiarowe działanie – chemiczne, cieplne i mechaniczne, przez co prowadzi do wyzwolenia różnorodnych efektów w organizmie pacjenta.
Oto 4 najistotniejsze efekty terapii TECAR.

1. Zmniejszenie bólu – zastosowanie radiofrekwencji łagodzi odczuwany ból, który może mieć zróżnicowane podłoże np. neurologiczne lub urazowe.
2. Zwalczanie zmian zapalnych i obrzęków – TECAR prowadzi do rozszerzenia głębokich i powierzchownych naczyń krwionośnych. W wyniku tego następuje wzmożenie transportu krwi, co sprzyja zwiększonemu dostarczaniu tlenu i składników odżywczych do obszaru zabiegowego. Oddziałowuje także na układ limfatyczny, pozwalając na usprawnienie przepływu limfy i usunięcie zastojów. Tym samym terapia wykazuje działanie przeciwzapalne i antyobrzękowe, a także wspiera przeciwdziałanie objawów współistniejących m.in. odczuwanego bólu.
3. Normalizacja napięcia mięśniowego – wyzwolony efekt termiczny działa na tkanki rozluźniająco. Poza tym bodziec mechaniczny podczas zabiegu (np. w połączeniu z masażem) dodatkowo rozluźnia napięte mięśnie.
4. Biostymulacja tkanek i poprawa ich odżywienia – zabieg TECAR zwiększa przepuszczalność błon komórkowych, a przez to wymianę substancji odżywczych. Poza tym radiofrekwencja wpływa na przyspieszenie przepływu krwi i wspiera organizm w usuwaniu nagromadzonych metabolitów wtórnych, a tym samym usprawnia powysiłkową regenerację.

Terapia TECAR – wskazania

Wielokierunkowe oddziaływanie zabiegów z użyciem urządzenia do terapii TECAR sprawia, że metoda ta będzie pomocna w różnorodnych przypadkach. Aparaty takie jak YouTecarX, które są dostępne w ofercie sklepu Strefa Regeneracji, pozwalają na pełne spersonalizowanie terapii do potrzeb pacjenta. Konfiguracja parametrów sprawia, że wygenerowany ładunek energetyczny diatermii długofalowej dociera do określonych tkanek i wspomaga proces rehabilitacji oraz rekonwalescencji organizmu. Poniżej znajdziesz listę przykładowych zastosowań aparatów radiofrekwencyjnych.

Terapia TECAR i fizjoterapia sportowców

Na przestrzeni lat fizjoterapeuci sportowi coraz chętniej zaczęli wykorzystywać metodę radiofrekwencji w dolegliwościach zaburzających prawidłowe funkcjonowanie aparatu ruchu. Duża intensywność ćwiczeń, urazy na sparingach, czy niedostateczna regeneracji powysiłkowa prowadzą do dolegliwości w postaci bólu mięśni i stawów. Wielowymiarowe działanie urządzenia do TECAR umożliwia zwiększenie efektywności regeneracji i przeciwdziałanie tym problemom.

W badaniu [1] przeprowadzonym na grupie 32 zawodowych koszykarzy z zespołem bólu mięśniowo-powięziowego sprawdzono doraźne działanie radiofrekwencji. Terapia trwająca 25 minut o częstotliwości 500 khz i natężeniu 40% została przeprowadzona w obrębie mięśnia brzuchatego łydki. U koszykarzy z grupy poddanej działaniu DDF odnotowano spadek odczuwanego bólu w obrębie problematycznych punktów spustowych.

Pozytywny wpływ zastosowania radiofrekwencji zaobserwowano też przy świeżych urazach aparatu ruchu. Badanie [2] zrealizowano w grupie 23 zawodników-pacjentów ze zwichnięciem więzadeł w obrębie stawu skokowego (ostry uraz kostki bocznej). Sportowców podzielono na dwie grupy poddane identycznemu protokołowi leczenia, natomiast a w jednej z grup dodatkowo zastosowano zabiegi TECAR o natężeniu równym 10-30%. Po 6 i 12 sesjach z użyciem diatermii nastąpiła wyraźna poprawa stanu badanych w grupie z TECAR. Uzyskano m.in. redukcja nabrzmiałości i opuchlizny, zmniejszenie intensywności bólu i poprawę wydajności w zakresie wykonywania codziennych czynności. Metoda TECAR jest więc bardzo dobrym sposobem na uzupełnienie typowej rehabilitacji sportowej.

Terapia TECAR, a przewlekłe choroby układu ruchu

Radiofrekwencja jest przeznaczona także do przeciwdziałania innym problemom dotyczącym narządu ruchu. Przykładem może być dwutygodniowe badanie [3] przeprowadzone wśród 60 osób z przewlekłym nieswoistym bólem kręgosłupa. Uczestników podzielono na trzy grupy:

1. Kontrolną
2. Leczoną terapią manualną.
3. Poddaną terapii TECAR z manualnymi technikami terapeutycznymi.

W trzeciej grupie odnotowano najwięcej pozytywnych rezultatów m.in. polepszenie ruchomości odcinka lędźwiowo-krzyżowego i zmniejszenie bólu. Warto zaznaczyć, że w tym badaniu radiofrekwencja zadziałała znacznie lepiej na struktury kostne, stawy oraz ścięgna.

Metoda TECAR w fizjoterapii urologicznej i ginekologicznej

Nie można przejść obojętnie wobec faktu, że urządzenia do terapii TECAR, np. Fisiowarm 400 sprawdzą się także w mniej oczywistych przypadkach. Fizjoterapeuci pracujący z pacjentami zmagającymi się z dysfunkcjami w obrębie dna miednicy mogą z powodzeniem wykorzystać działanie DDF.

W jednym z badań [4] sprawdzono wpływ radiofrekwencji u mężczyzn z chorobą Parkinsona, u których występowała choroba Peyroniego (stwardnienie plastyczne prącia). W grupie 96 uczestników wyłoniono 64 osoby, u których wykonano zabiegi TECAR z częstotliwością 0,5 MHz i natężeniem 40-45%. U 32 uczestników zastosowano terapię pozorowaną. Pod koniec stosowania metody radiofrekwencji aż 79,6% mężczyzn wskazało na dużą redukcję odczuwanego bólu w trakcie erekcji.

Radiofrekwencja znajduje też zastosowanie w rehabilitacji uroginekologicznej kobiet. Badanie [5] przeprowadzone w grupie 60 kobiet sprawdzało zasadność użycia DDF (0,3-0,5 MHz) dla zmniejszenia dolegliwości bólowych krocza w ciągu 48 godzin po porodzie. W eksperymencie wzięły udział kobiety, które doznały pęknięcia lub nacięcia krocza po porodzie siłami natury. Terapia nie zredukowała odczuwanego bólu krocza, ale pozwoliła kobietom na zmniejszenie użycia środków przeciwbólowych i ograniczenie dyskomfortu podczas chodu.

Terapia TECAR w rehabilitacji pooperacyjnej i regeneracji

Metoda radiofrekwencji polecana jest również dla usprawnienia powrotu do zdrowia po przebytych operacjach. Wyniki badania [6] pokazują, że DDF w połączeniu z ćwiczeniami i zabiegami elektrostymulacji przyspieszają rekonwalescencję. Uczestnikami byli wyczynowi sportowcy po operacji w obrębie więzadła krzyżowego przedniego. U zawodników objętych terapią TECAR nastąpiła większa poprawa zakresu ruchu zgięcia stawu kolanowego oraz silniejsze złagodzenie bólu niż w grupie kontrolnej.

Diatermia w terapii chorób neurologicznych

Zespół cieśni nadgarstka to przykład choroby neurologicznej, w której można wykorzystać urządzania do TECAR. Dowodzi tego randomizowane badanie kliniczne [7] przeprowadzone na grupie 29 pacjentów z łagodną lub umiarkowaną postacią zespołu cieśni. U wszystkich osób zastosowano termoplastyczną szynę na nadgarstek oraz suplementację witaminą B1. Część uczestników przez 4 tygodnie była poddawana zabiegom radiofrekwencji (0,5 MHz, 30-50%). Po 8 tygodniach leczenia zaobserwowano, że terapia fizykalna spowodowała skuteczniejsze uśmierzenie bólu w obrębie nadgarstka i poprawę funkcjonalności.

Korzyści dla pacjentów dzięki wykorzystaniu aparatów do terapii TECAR przez fizjoterapeutów i rehabilitantów

• Stymulacja procesów naprawczych i regeneracyjnych.
• Przeciwdziałanie odczuwanym dolegliwościom bólowym.
• Rozluźnienie mięśni, zmniejszenie sztywności i poprawa mobilności.
• Polepszenie pracy układu limfatycznego i przepływu chłonki, resorpcja obrzęku.
• Poprawa odżywienia tkanek poprzez rozszerzenie naczyń krwionośnych ii wzmożenie tempa przemiany materii.
• Skrócenie czasu potrzebnego do rekonwalescencji po operacjach i łagodzenie niedogodności związanych z interwencjami chirurgicznymi.

Terapia TECAR – przeciwwskazania

Działanie urządzeń radiofrekwencyjnych jest całkowicie bezbolesne. Dostarczenie energii energetycznej i wywołane tym lokalne przegrzanie tkanek może być odczuwane przez pacjenta jedynie jako uczucie ciepła. Istnieją jednak pewne ograniczenia do stosowania DDF. Oddziaływanie bodźców wykorzystywanych w tej metodzie może okazać się niekorzystne dla części osób. Główne przeciwwskazania to:

• oparzenia w miejscu zabiegu,
• choroby nowotworowe,
• ciąża,
• analgezja – zaburzone odczuwanie bólu.
• choroba zakrzepowo-zatorowa naczyń żylnych,
• przeprowadzone transplantacje tkanek i narządów,
• metalowe części i urządzenia, które mogą wchodzić w interakcje z prądem elektrycznym m.in. implanty, protezy, rozrusznik serca, sztuczne narządy w obszarze zabiegowym,
• otwarte rany w miejscu zabiegowym.

Rola terapii TECAR w fizjoterapii – podsumowanie

Fizjoterapeuci i rehabilitanci wyposażeni w aparaturę do zabiegów TECAR mogą zaoferować pacjentom dodatkowe wsparcie w procesie leczenia. Radiofrekwencja poprzez wywołanie efektu termicznego i oddziaływaniu na metabolizm tkankowy umożliwia m.in. redukcję bólu, zmniejszenie obrzęku i stanu zapalnego oraz nasilenie mechanizmów regeneracyjnych.

Urządzenie do terapii TECAR stało się jedną z ważniejszych technologii w fizjoterapii i rehabilitacji. DDF sprawdzi się w przypadkach np. kontuzji sportowych, przewlekłych problemów narządu ruchu, stanów pooperacyjnych, czy schorzeń uroginekologicznych. Dzięki biostymulacji tkanek powierzchownych i głębokich powrót do zdrowia może przebiegać o wiele szybciej. Ponadto połączenie terapii radiofrekwencyjnej z technikami manualnymi i innymi bodźcami fizykalnymi dodatkowo zwiększa efekty postępowania fizjoterapeutycznego.

BIBLIOGRAFIA

[1] Yeste-Fabregat, Mireia, et al. “Acute effects of tecar therapy on skin temperature, ankle mobility and hyperalgesia in myofascial pain syndrome in professional basketball players: a pilot study.” International Journal of Environmental Research and Public Health 18.16 (2021): 8756.
[2] Davari, Ahmadreza, et al. “Evaluation of the Effects of Tecar Therapy on Acute Symptoms of Athletes Following Lateral Ankle Ligament Sprain.” Function and Disability Journal 4.1 (2021): 0-0.
[3] Kasimis, Konstantinos, et al. “Short-term effects of manual therapy plus capacitive and resistive electric transfer therapy in individuals with chronic non-specific low back pain: a randomized clinical trial study.” Medicina 59.7 (2023): 1275.
[4] Pavone, Carlo, et al. “Does transfer capacitive resistive energy has a therapeutic effect on Peyronie’s disease? Randomized, single-blind, sham-controlled study on 96 patients: Fast Pain Relief.” Urologia Internationalis 99.1 (2017): 77-83.
[5] Bretelle, Florence, et al. “Capacitive-resistive radiofrequency therapy to treat postpartum perineal pain: A randomized study.” PLoS One 15.4 (2020): e0231869.
[6] Szabo, Dan Alexandru, et al. “The benefits of the TECAR therapy in flexion recovery after revision of the anterior cruciate ligament (ACL).” Timisoara Physical Education and Rehabilitation Journal 13.25 (2020): 27-35.
[7] Vahdatpour, Babak, Hamid Reza Ghasemi, and Parisa Taheri. “Effectiveness of TECAR Therapy on Clinical Symptoms and Neurophysiological Parameters of Patients with Carpal Tunnel Syndrome: A Randomized Clinical Trial.” Middle East Journal of Rehabilitation and Health Studies In Press (2023).